De Autoriteit Consument en Markt (ACM) gaat extra financiële eisen stellen aan energieleveranciers om te voorkomen dat zij failliet gaan. Met deze beleidsmaatregel reageert de ACM op de kritiek dat zij vergunningen heeft verstrekt aan wankele bedrijven. Vorig jaar gingen zeven energieleveranciers failliet en kregen tienduizenden klanten na hun overstap met veel hogere tarieven te maken.
Waakhond ACM is een tandeloos keffertje
Juist in de energiesector behoort de Autoriteit Consument en Markt (ACM) de positie van consumenten te beschermen. Zo staat het althans op papier. Maar eind vorig jaar leek de trotse waakhond opeens meer op een tandeloos keffertje. Energiebedrijven vielen als dominostenen om. Tienduizenden klanten moesten in allerijl op zoek naar een nieuwe leveranciers. En omdat nieuwe leveranciers niet verplicht zijn om de ‘oude’ voorwaarden over te nemen, werden de consumenten met veel hogere tarieven geconfronteerd.
Screening energieleveranciers ACM zo lek als een mandje
Hoe was dit faillissementsgolfje mogelijk? Alvorens een leveringsvergunning te verstrekken, haalde de ACM de leveranciers toch door een strenge screening? Klopt maar dit toetssysteem bleek niet helemaal waterdicht. Onder de faillerende bedrijven bevonden zich notoire veelplegers en opvallende prijsstunters. De eigenaar van Anode Energie bleek bijvoorbeeld al drie keer eerder bij faillissementen in de energiesector betrokken te zijn geweest. En ook het bankroet van Welkom Energie uit Almere, dat met stunttarieven binnen korte tijd negentigduizend klanten had weten te verwerven, riep twijfels op over het beoordelingsvermogen van de ACM.
Extern onderzoek: toezicht ACM faalt
De ACM liet daarop door twee professoren een extern onderzoek uitvoeren. De conclusies die zij in maart dit jaar naar buiten brachten waren niet mals. ‘Wij concluderen dat de ACM beter gebruik had kunnen maken van het bestaande wettelijke kader door een nadere en striktere invulling te geven aan de eis dat de vergunninghouder moet voldoen aan technische, organisatorische en financiële kwaliteiten.’ De faillissementen hadden misschien niet voorkomen kunnen worden, aldus de hoogleraren, maar ‘bij de toetsing of de vergunningaanvragers aan de eis van financiële kwaliteiten voldoen, had de ACM de betrouwbaarheid van het bedrijfsmodel, de financiële positie, de adequaatheid van genomen risicobeheersingsmaatregelen, de aanwezigheid van herstelplannen en de deskundigheid van de vergunningaanvragers kunnen meewegen.’
ACM: nieuwe beleidsregel voor energieleveranciers gaat op 1 oktober in
Na deze stevige oorwassing heeft de ACM met de sector rondetafelbijeenkomsten belegd over de aanbevelingen uit het rapport. Dit overleg heeft geresulteerd in een nieuwe beleidsmaatregel waarin meer waarborgen over de financiële continuïteit zijn opgenomen. Ook het businessplan en de inkoopstrategie van bedrijven zal straks door de ACM worden getoetst. Verder worden energieleveranciers verplicht om een riskmanager in dienst te nemen die scenarioanalyses kan uitvoeren. Bedrijven en betrokkenen uit de sector kunnen tot 27 augustus reageren op het ontwerp van de beleidsregel. De ACM verwacht dat deze vervolgens op 1 oktober zal ingaan.