De AOW terug naar 65 jaar, miljarden extra voor de zorg, het eigen risico afschaffen, meer uitgaven aan defensie: de politieke beloften vliegen ons om de oren. Als ook maar een kwart van al deze plannen wordt gerealiseerd, zal ons leven een stuk duurder uitpakken, betoogt onze columnist Robert Jan Blom.
Jokkebrok Emile Roemer
Als ik de alomtegenwoordige aanplakbiljetten van de politieke partijen mag geloven, wordt mijn leven na de verkiezingen helemaal anders. De zorg wordt nóg beter dan ze al is (want, wat jokkebrok Emile Roemer ook mag beweren, de zorg in Nederland komt in diverse onderzoeken als beste van Europa uit de bus), er komen meer banen bij, de lonen gaan omhoog, de AOW-leeftijd zakt weer naar 65 jaar en het eigen risico wordt afgeschaft. Ja, we hebben de klappen van de crisis verwerkt en belanden straks helemaal vanzelf van de hel in de hemel. Vanaf morgen is het allemaal dik voor elkaar en kunnen alle Nederlanders zich behaaglijk wentelen in een warme, economische zonnegloed.
Nuchtere economen
Gelukkig bestaan er ook nog nuchtere economen die de bonte collectie politieke beloften tegen het licht van de toekomst aanhouden. En wat zeggen deze lieden? Wel, zij menen dat de huidige economische groei het gevolg is van een soort inhaalslag op de achterliggende crisisjaren. Ergo, het zal goed gaan in 2017 maar in 2018 zal de economische groei lager uitvallen en zich stabiliseren op hooguit 1,2 procent. Hoewel ik geen econoom ben, waag ook ik mij aan een voorspelling: de groeicijfers zullen nog verder krimpen. Waarom? Omdat de komende kabinetsformatie waarschijnlijk zal ontaarden in een langdurig chaotisch getouwtrek. De urgentie om snel tot zaken te komen ontbreekt immers. Alle onderhandelingsdeelnemers zullen proberen hun beloften waar te maken.
Ouderschapverlof voor vaders
De VVD wil meer wijkagenten, twee miljard extra voor de zorg en lastenverlichting voor kleinere bedrijven. GroenLinks wil de hypotheekrenteaftrek afbouwen, het CDA wil de maatschappelijke dienstplicht invoeren en een arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zzp’ers optuigen, D66 wil kolencentrales sluiten en vaders belonen met drie maanden ouderschapsverlof en de SP wil dat de studiebeurs terugkomt. Als ook maar een kwart van al deze ideeën wordt gerealiseerd, loopt óf de staatsbegroting danig uit de rails óf u krijgt op korte termijn een fors hogere belastingaanslag voor uw kiezen. Als ik u was, zou ik vast maar rekening houden met een lager netto inkomen, een hogere inkomensbelasting én een verhoging van de BTW. Hoor ik u nu zeggen: ‘Maar de BTW is al zo hoog?’ Nou, in veel landen is deze consumptiebelasting nog veel hoger. De Finnen betalen 24 procent BTW, de Ieren 23 procent, de Denen en de Zweden 25 procent, de Noren 27 procent en de Polen 23 procent.
Weddenschap
Kortom, wie denkt dat we straks miljarden overhouden en daar leuke dingen van kunnen gaan doen, komt bedrogen uit. Ik wil met iedereen de weddenschap aangaan dat we straks meer belasting betalen, al was het maar omdat enkele politieke partijen dan kunnen zeggen dat zij hun verkiezingsbeloften hebben waargemaakt. Zie ik het te somber in? Dat geloof ik niet. Het is immers een eenvoudige rekensom. Als u bepaalde uitgaven verhoogt, zult u andere uitgaven moeten verlagen. En dat is precies wat er zal gaan gebeuren: uw belastingaanslag zal mee stijgen met de hogere dekking voor de kosten van de zorg, de AOW, het onderwijs en het rekeningrijden. Laat mij na de kabinetsformatie eens weten hoeveel u meer moet betalen aan heffingen, inkomstenbelasting, BTW en andere bijdragen aan de overheid. Neemt u van mij aan: het leven wordt een stuk duurder als uw (politieke) wensen straks vervuld zijn.
Robert Jan Blom