Zonder het te beseffen, betaalt iedere Nederlander voetbalbelasting. Gemeenten en provincies blijven betaald voetbalclubs steunen met miljoenen aan illegale subsidies. Nu het voetbalseizoen weer is begonnen, roept Robert Jan Blom op tot burgerlijk verzet tegen deze ongeoorloofde faillissementspreventie.
Informele wet
Kent u de ijzeren wet dat voetbalclubs nooit failliet mogen gaan? Nee? Schaamt u zich niet: we hebben het niet over een wet die ooit met een handtekening des Konings is bekrachtigd. Het is een informele wet, een creatie van gemeenten en provincies. En bent u bekend met de speciale voetbalbelasting? Ook niet? Nou, die betaalt u wel hoor, ook al krijgt u er geen aparte blauwe envelop voor. Deze aanslag zit verborgen in uw Onroerendezaakbelasting of in uw rioolheffing. Ik zal u uitleggen hoe het zit.
Flitspalen op de A2
Als u te hard rijdt, krijgt u subiet een boete. Afgezien van de louter op de schatkist afgestelde flitspalen boven de A2, is deze sanctie op zich terecht. Fout parkeren? Afgezien van die ene snelle boodschap en die overijverige parkeerwachter, bent u ook dan de sigaar. Geen moeite mee. Al die boetes en belastingcenten vloeien in de kassen van overheden die geacht worden daar nuttige dingen mee te doen. Over het algemeen gaat dat goed. Op de internationale lijstjes van ’s werelds meest efficiënte landen prijkt ons land steevast in de hoogste regionen. Maar het kan nog beter, er is nog geld over.
Een miljard euro staatssteun
Want, waarom zou u als korfbal- of damliefhebber meebetalen aan het in stand houden van betaald voetbalclubs? U doet het wel, ongemerkt. En niet zo’n beetje ook. Een paar jaar geleden stelde De Groene Amsterdammer na onderzoek vast dat lagere overheden in de afgelopen vijftien jaar meer dan een miljard euro in het professionele voetbal hebben gestoken. ‘Er is in Nederland geen club die niet op de een of andere manier financieel is gesteund door gemeente of provincie,’ constateerde het opinieweekblad. Volgens de Europese mededingingsregels is staatssteun aan clubs sinds 2002 verboden. Denkt u dat ambitieuze wethouders zich daaraan houden? Nee hoor, ze gaan gewoon hun eigen weg en vinden doorlopend sluipwegen om het eigen kluppie toch niet failliet te laten gaan.
Creatief boekhouden
Die ambtenaren zijn buitengewoon creatief als het gaat om het bedenken van financiële vluchtroutes. Ze staan voor een habbekrats gemeentelijke grond af, schelden leningen kwijt, kopen stadions en verhuren deze aan de clubs en ga zo maar door. Op deze slinkse manieren omzeilen ze de Europese regels en hoeven ze hun inwoners niet uit te leggen waarom de bibliotheek moet sluiten terwijl een branche waarin het geld tegen de reclameborden klotst heimelijk wordt ondersteund. Anders zouden de kiezers heel boos worden. Wij, suffe burgers, worden geacht te denken dat het om gebouwen en grond gaat.
Illegale staatssubsidies
We zijn gekke Henkie niet. De gemeente Amsterdam lapte 32 miljoen mee aan Ajax’ Arena-stadion. De gemeente Den Haag legde 53 miljoen euro op tafel voor het nieuwe ADO-stadion. In Doetinchem en Leeuwarden werd de grond onder het stadion voor een weggeefprijs van de hand gedaan. In Sittard hoefde Fortuna 225.000 euro aan Ozb-schuld niet te betalen. Vitesse mocht een lening van 6,5 miljoen doorstrepen. Van PSV tot FC Twente, van FC Groningen tot FC Utrecht: de voorbeelden van illegale staatssubsidies stapelen zich op. Komt het woord bedrijfsrisico nog voor in de vocabulaire van Betaald Voetbal Organisaties?
Geen overheidssteun
Binnen de EU hebben we afgesproken geen overheidssteun te betalen aan commerciële organisaties. Wie zijn schulden niet meer kan betalen, gaat failliet. Zo zit onze maatschappij in elkaar. Alleen voor het professionele voetbal geldt een uitzondering, voor de instandhouding van de clubs worden miljarden gemeenschapsgeld neergeteld. Niet voor de pupillen of het meidenvoetbal, voor de profs die toch al zwemmen in het geld. Waarom? Waarom kan elke onderneming failliet worden verklaard maar worden voetbalclubs met fluwelen handschoentjes aangepakt? Omdat er meer mensen van voetbal houden dan van zwemmen? Omdat er meer liefhebbers zijn van voetbal dan van handbal? Zijn de gemeenteraadsleden, wethouders en burgemeesters soms bang voor middernachtelijke bezoekjes van wraakzuchtige supporters? Betalen zij daarom de miljoenen? Ik begrijp het niet. Nu het voetbalseizoen weer is begonnen, pleit ik voor een opstand. Kom in verzet tegen uw verborgen voetbalbelastingaanslag. Klim in de pen, plaats berichten op sociale media, pak de telefoon. Laten we de faillissementspreventie van voetbalclubs een halt toeroepen.
Robert Jan Blom