De Chinese vastgoedreus Evergrande staat opnieuw te wankelen. Het megaconcern heeft een paar dagen terug in de VS uitstel van betaling aangevraagd. Gunt de markt het bedrijf de tijd om zijn miljardenschulden te herstructureren of is deze crisis de voorbode van een nieuw Lehman-moment?
China kampt met vergrijzing
Iedereen die China nog vele jaren van ongebreidelde economische groei toedicht, doet er verstandig zijn opinie te nuanceren door een blik op de bevolkingsstatistieken. Eind jaren tachtig kreeg een Chinese vrouw gemiddeld 2,6 kinderen; inmiddels is het vruchtbaarheidscijfer van China gedaald naar 1,09. In de EU ligt dit gemiddelde op 1,5; in de VS op 1,6. Vorig jaar was de gemiddelde leeftijd van de Chinese bevolking met 38,4 jaar voor het eerst hóger dan die van de Verenigde Staten. De komende jaren zal dit verschil verder toenemen.
Met zijn draconische eenkindpolitiek heeft Beijing zichzelf in de voet geschoten
Economen met demografisch inzicht krijgen doorgaans weinig aandacht in de media. Ten onrechte. Wie door de bril van bevolkingscijfers naar heden en verleden kijkt, kan verrassende conclusies trekken. Bijvoorbeeld dat de revolutie van de jaren zestig níet in gang werd gezet door een bruisende combinatie van Sartre’s filosofieën, de anticonceptiepil en rock ’n roll-muziek maar simpelweg door het naar verhouding buitengewoon grote aantal jongeren. Volgens diezelfde demografische logica zijn deze economen ook allerminst verbaasd over de economische malaise waar China in terecht is gekomen. Met zijn draconische eenkindpolitiek heeft Beijing zichzelf in de voet geschoten.
Niemand zat te wachten op appartementencomplexen
Het gekke is dat het de Chinese plannenmakers nog altijd niet is gegeven deze eenvoudige oorzaak en gevolg-wet toe te passen. Vastgoedbedrijven mochten lening op lening stapelen om overal in het land appartementencomplexen en kantoorkolossen te bouwen. Niemand zat erop te wachten. Intussen vergrijst de bevolking, zijn jonge gezinnen met geen bonus te bewegen om meer dan één kind voort te brengen en is totalitair China, anders dan de VS en de EU, niet de favoriete bestemming van talentvolle immigranten.
Faillissementsbescherming Evergrande is een Lehman-moment in slow motion.
Oplettende analisten beschouwen de surseance van Evergrande dan ook als het symptoom van een veel groter probleem. De ouder wordende bevolking en de almaar toenemende controleneigingen van de staat, maken dat de dubbele groeicijfers van China binnen afzienbare tijd niet meer terugkeren. Een kwart van de economie drijft op de wankelende vastgoedsector. Wanneer deze ineenzijgt, wordt een hele reeks andere sectoren meegezogen. De faillissementsbescherming van Evergrande zal niet zo acuut zijn als het faillissement van Lehman brothers, het is wel het signaal van een Lehman-moment in slow motion.