De Nederlandsche Bank (DNB) voorziet een afname van de inflatie in de komende jaren, maar verwacht desondanks dat deze nog steeds te hoog zal blijven. Voor 2024 wordt een inflatie van 3,7 procent verwacht, gevolgd door 2,5 procent in 2025. De toezichthouder roept bedrijven en de overheid op om te helpen bij het beteugelen van de inflatie.
De Europese Centrale Bank (ECB) streeft naar een jaarlijkse inflatie van 2 procent, maar het lijkt erop dat dit doel voorlopig niet zal worden bereikt in Nederland. Dit baart zorgen, omdat het moeilijker wordt om de inflatie te beteugelen als deze alleen in Nederland hoog blijft.
'Economische sluipmoordenaar'
DNB-directeur Olaf Sleijpen noemt inflatie een "economische sluipmoordenaar". Om inflatie tegen te gaan, doet DNB een beroep op zowel de overheid als het bedrijfsleven. Sleijpen benadrukt dat er geen overhaaste maatregelen moeten worden genomen, "maar we moeten gezamenlijk de juiste acties ondernemen".
Beheerste groei van winsten en lonen
Bedrijven zouden daarom moeten streven naar een beheerste groei van winsten en lonen. Een te snelle stijging van de lonen kan namelijk een loon-prijsspiraal veroorzaken, waarbij de prijzen alleen maar verder stijgen. DNB doet daarom een beroep op bedrijven om loonsverhogingen te financieren vanuit winstmarges, zodat de prijzen van hun producten of diensten niet verder zullen stijgen.
Rol van de overheid
Ook de overheid moet haar verantwoordelijkheid nemen, aldus DNB. Volgens Sleijpen wordt er "olie op het inflatievuur gegooid" door structureel te veel geld uit te geven. Volgens de schatting van DNB zal het begrotingstekort in 2024 en 2025 net onder de Europese norm van 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp) blijven.
Verandering is noodzakelijk, vindt DNB. De toezichthouder waarschuwt dat als het begrotingstekort te lang op het huidige niveau blijft, de staatsschuld de Europese norm van 60 procent van het bbp kan overschrijden.
Vereenvoudiging van het belastingstelsel
In plaats van het verhogen van de belastingen op arbeid, wat gezien de krapte op de arbeidsmarkt moeilijk zou zijn, stelt DNB voor om belastingvoordelen die niet effectief zijn af te schaffen. Dit zou ook helpen om het belastingstelsel minder complex te maken.
Alternatief scenario
Aangezien DNB van mening is dat de loon-prijsdynamiek mogelijk een sterker effect heeft op de inflatie dan verwacht, is er ook een alternatief scenario doorgerekend.
In dit scenario wordt uitgegaan van een inflatiecijfer van 6,8 procent voor dit jaar. Voor 2024 en 2025 wordt respectievelijk een inflatie van 4,4 procent en 3,2 procent verwacht. DNB voorspelt dat dit zal leiden tot aanzienlijke koopkrachtvermindering voor huishoudens en een hogere werkloosheid. Ook zal de economische groei lager uitvallen dan verwacht, namelijk 0,6 procent.