De Britse toezichthouder op de financiële sector stelt een onderzoek in naar de wijze waarop EY en PWC de laatste jaren bij Thomas Cook hun taken hebben vervuld. Het onverwachte faillissement van een van ’s werelds grootste reisorganisaties leidt bij klanten, aandeelhouders en werknemers tot steeds meer verontwaardiging en woede. Terwijl tienduizenden reizigers in hotels en luchthavens hun lot afwachten, blijken de drie laatste ceo’s van het al jaren verlieslijdende concern zichzelf voor bijna dertig miljoen pond aan salarissen bonussen te hebben uitgekeerd.
Bemanning in vliegtuig opgesloten
Hoteleigenaren die toeristen gijzelen, in luchthaventerminals gestrande reizigers die cruciale medicijnen missen, 21.000 ontslagen, bemanning en passagiers die in Cuba in hun vliegtuig worden opgesloten… Het zijn maar een paar feiten uit het wereldwijde drama dat zich ontvouwt nadat de oudste touroperator van de wereld zondagnacht omviel. Langzaam maar zeker wordt ook de financiële balans opgemaakt. De Griekse staat schat de schade voor haar toeristensector op vijfhonderd miljoen euro. Spanje verwacht dat de onbetaalde rekeningen tot tweehonderd miljoen zullen oplopen. Cyprus zegt voor 175 miljoen euro te worden getroffen.
Profiteren van het bankroet van Thomas Cook
De verhalen van de gedupeerden worden in de Britse pers breed uitgemeten. Tegelijkertijd brengen de media fijntjes in kaart welke bedrijven en individuen profiteren van het bankroet. Zogeheten ‘short sellers’ die gokten op een prijsdaling verdienden miljoenen toen het aandeel waardeloos werd. In de aanloop naar het faillissement werd op maar liefst elf procent van alle Thomas Cook-aandelen een short-positie ingenomen. Het in Londen gebaseerde hedgefund TT International en de Amerikaanse investeerder Whitebox Advisors wisten daarmee de grootste slag te slaan.
Ticketprijzen alternatieve vluchten verdrievoudigd
Ryanair en TUI haalden zich de woede van reizigers op de hals omdat hun tarieven al in de uren na het faillissement omhoog schoten. Gestrande toeristen die een alternatieve vlucht boekten zagen op hun schermpjes de ticketprijs verdrievoudigen. ‘Absoluut walgelijk dat jullie willen verdienen aan het ongeluk van andere mensen,’ foeterde een van hen nadat ze de screenshots van de buitensporige prijsstijgingen online had geplaatst. Op de beurs van Frankfurt steeg het aandeel TUI fors. In een poging het aasgierenimago af te schudden, verklaarde de directeur van TUI dat zijn organisatie overal waar mogelijk gedupeerden van Thomas Cook zal proberen te helpen.
Miljoenen aan salarissen en bonussen
De grootste verontwaardiging over het failliet van Thomas Cook is gereserveerd voor de drie voormalige directeuren van de reisgigant. Zij blijken zichzelf in de afgelopen jaren miljoenen aan salarissen en bonussen te hebben toegeschoven. Manny Fontenla-Novoa, een Spaans-Engelse toerismeveteraan die Thomas Cook opzadelde met een acquisitie die een miljard pond aan schuld opleverde, ontving tussen 2007 en 2011 zeventien miljoen pond. Zijn opvolger Harriet Green toucheerde voor drie jaar werken 4,7 miljoen pond plus een aandelenbonus van 5,6 miljoen pond. Ze gaf een deel van haar inkomsten weg aan liefdadigheidsinstellingen nadat twee kinderen in een Thomas Cook-accommodatie op Korfoe omkwamen door koolmonoxidevergiftiging.
Onderzoek naar rol accountants
De laatste bestuursvoorzitter van Thomas Cook was de Zwitser Peter Fankhauser. Sinds hij in 2014 het roer van Green overnam, kreeg hij ruim acht miljoen pond overgemaakt. In interviews legt Fankhauser de schuld voor het faillissement bij de banken. Tegelijkertijd worden hij en zijn bestuurscollega’s er zelf van beschuldigd samen met de accountant een veel te rooskleurig financieel plaatje te hebben gepresenteerd. Tot 2017 was PWC de accountant van Thomas Cook; daarna nam Ernst & Young het over. De Financial Reporting Council (FRC), zeg maar de Britse AFM, werkt momenteel samen met de Britse overheid aan een onderzoek naar de rol van verantwoordelijken bij Thomas Cook. De FRC overweegt bovendien zelf een analyse op te starten.