Banken hebben de bibbers. Door het failliet van de Silicon Valley Bank (SVB) duiken de spoken van Bear Stern en Lehman Brothers weer in de bestuurskamers op. Is het bankroet van SVB, qua omvang de zestiende bank van de Verenigde Staten, de opmaat naar een volgende kredietcrisis?
Bankpresidenten bezweren: ‘Gaat u maar rustig slapen’
Onvermoeibaar blijven bankpresidenten wereldwijd hun mantra herhalen: ‘Maakt u zich geen zorgen,’ klinkt het bezwerend van Tokio tot Toledo en van Brussel tot Buenos Aires. ‘We kunnen ons voorstellen dat u zich een beetje ongerust maakt maar echt, er is niets ernstigs aan de hand. Dit is geen 2008, onze banken hebben de zwaarste stresstest doorstaan. Gaat u maar rustig slapen.’ En natuurlijk hebben de presidenten gelijk. Het is geen 2008, het is 2023. We hebben torenhoge inflatie, een oorlog op het Europese continent, almaar toenemende spanningen tussen China en de VS en nu valt ook nog een bank met een balanstotaal van 209 miljard dollar om … Hoezo rustig slapen?
Lehman Brothers was toch ook niet de grootste bank van Amerika?
Daar kwam voor menigeen niets van terecht. De beelden van rekeninghouders van SVB die in paniek bankkantoren binnenrennen en massaal hun accounts proberen leeg te rekken, brachten te veel opwinding teweeg om doodgemoedereerd de dekens over het hoofd te kunnen trekken. De SVB is misschien niet de grootste bank van Amerika, maar dat gold toch ook voor Lehman Brothers? En toch sloeg het faillissement van die bank het fundament weg onder het complete financiële systeem. Beurzen stortten in, overheden moesten banken en verzekeraars overnemen, staatsschulden explodeerden, pensioenfondsen kwamen in het nauw en meer van die ellende.
Silicon Valley Bank viel om door roekeloosheid
Enige ongerustheid wanneer zich in de VS de grootste financiële crisis sinds 2008 voordoet, is dus wel begrijpelijk. Toch scharen meer en meer analisten nu het stof enigszins begint neer te dalen zich schoorvoetend achter de woorden van bankpresidenten. Oké, het was even schrikken maar het lijkt allemaal mee te gaan vallen. De SVB viel niet om door een fenomeen waar álle banken zich aan schuldig maakten – zoals het verkopen van rommelhypotheken als kostbare beleggingsproducten – maar door roekeloosheid: zonder veel oog te hebben voor de risico’s werd het kapitaal van kortlopende deposito’s in langlopende obligaties belegd.
Silicon Valley Bank moest obligaties met verlies verkopen
Die obligaties daalden in waarde naarmate de rente steeg. Om aan de onverwacht stijgende vraag van depositohouders te voldoen, moesten de obligaties met grote verliezen worden verkocht. De markt kreeg hier lucht van met een bankrun als gevolg. De tweede reden waar we vooralsnog geen kredietcrisis 2.0 te verduren krijgen, is dat de autoriteiten sneller ingrijpen om het domino-effect van 2008 te voorkomen. Toch zijn er nog wel paar factoren die maken dat de beroering voorlopig niet wegebt, zoals de hoge inflatie, de krapte op de arbeidsmarkt en de onzekerheid rond gigant Credit Suisse. Het zal kortom nog wel even duren voordat de spooklakens weer netjes opgevouwen in de linnenkast liggen.