De Glasmanufaktur Brandenburg (GMB) in het Oost-Duitse Tschernitz, naar eigen zeggen de laatste zonneglasproducent van Europa, heeft faillissement aangevraagd. Daarmee staan zo'n 247 banen op de tocht en komt een abrupt einde aan een bedrijf dat vijftien jaar lang een cruciale schakel vormde in de Europese zonne-energiesector. Zonneglas is speciaal, zeer transparant glas dat wordt gebruikt aan de voorzijde van zonnepanelen om zonlicht optimaal door te laten en tegelijkertijd de cellen te beschermen tegen weersinvloeden.
Productie lag al maanden stil
De aanvraag werd vorige week al ingediend bij de rechtbank in het Oost-Duitse Cottbus, bevestigde directeur Nico Succolowsky. Vrijwel alle werknemers zaten al maanden in de zogenoemde Kurzarbeit, een soort werktijdverkorting. Sinds de productie tot stilstand kwam, was de situatie uitzichtloos geworden.
Volgens de directie is het faillissement het gevolg van structurele zwakte in de Europese zonne-energiemarkt. Ondanks pogingen tot herstructurering en extra investeringen van de meerderheidsaandeelhouder, bleek het niet mogelijk om het bedrijf levensvatbaar te houden. Succolowsky noemt “de oneerlijke concurrentie met zwaar gesubsidieerde Chinese zonneglasproducenten” als voornaamste oorzaak.
Politieke steun bleef uit
De directie van GMB en ook het Brandenburgse ministerie van Economische Zaken hadden de afgelopen tijd herhaaldelijk gepleit voor steunmaatregelen. Er werd gesproken over importheffingen, een zogenaamde “resilientiebonus” en betere marktbescherming, maar deze politieke pogingen bleken tevergeefs. Een eerder aangekondigd steunpakket voor de zonne-energiesector bevatte geen specifieke hulp voor zonneglasproducenten.
Minister van Economische Zaken Daniel Keller (SPD) noemt de situatie “een Europees falen”. Volgens hem heeft de EU nagelaten om mechanismen te ontwikkelen die de productie van strategisch belangrijke componenten, zoals zonneglas, in Europa beschermen. “We laten ons afhankelijk maken van China, terwijl we juist inzetten op de uitbreiding van zonne-energie. Dat is ronduit roekeloos,” aldus Keller.
Regio hard getroffen
Voor de regio Lausitz is het verlies van GMB een zware klap. Landrat Harald Altekrüger sprak van “een mokerslag”. Hij had in januari nog een noodbrief gestuurd aan de Duitse en Brandenburgse regeringen, waarin hij waarschuwde voor de economische schade als de fabriek zou verdwijnen. De industrie in de regio is beperkt en veel andere bedrijven worstelen eveneens met stijgende energieprijzen en internationale concurrentie.
De vakbond IG BCE (Industriegewerkschaft Bergbau, Chemie, Energie) bevestigt dat de meeste werknemers momenteel thuiszitten. Samen met de ondernemingsraad en de curator wordt nu onderzocht of delen van de productie behouden kunnen blijven of dat er investeerders gevonden kunnen worden. Maar concrete perspectieven zijn er voorlopig niet.