Misschien heeft u er nog een liggen, achter in de kast of in een doos in de kelder? Een bakbeest van een fotocamera dat met kenmerkend geratel een vierkant kiekje produceert? Niet weggooien! De instantcamera’s met het regenbooglogo zijn hard op weg gewilde collector’s items te worden. In een tijd waarin niemand meer naar zijn digitale foto’s omkijkt, herrijst Polaroid uit zijn graf.
Pikken in het karkas
Acht jaar lang pikten faillissementsadvocaten in het karkas van de Polaroid Corporation. Net als branchegenoot Kodak had het bedrijf uit Cambridge, Massachusetts de snelheid van de digitale revolutie schromelijk onderschat. Het management viel in wat wel de
succes trap wordt genoemd, zonder uit het raam te kijken bleef ze stug focussen op het business model dat de voorspoed had gebracht. In 2001 ging de 64 jaar oude onderneming bankroet. Bijna alle bedrijfsonderdelen, inclusief de merknaam, kwamen in handen van de private equity-afdeling van een grote New Yorkse bank, Bank One. Tot 2008, een roerige periode waarin er maar liefst zes bestuursvoorzitters kwamen en gingen, werd er gehakketakt tussen licentiehouders, fabrikanten en financiers – een groep investeerders onder leiding van Jim D’Aquila van Imperial Capital kwam uiteindelijk als winnaar uit de bus. Wie dacht dat de juristen zich al die tijd druk hadden gemaakt om een dood vogeltje, kwam bedrogen uit.
Morsdoodverklaarde industrietak
Techvakblad Wired kopte een tijdje geleden al dat het ‘smart reading device’ van de toekomst zal bestaan uit… papier maar, terwijl uitgevers nog even moeten wachten op een herwaardering van hun product, kan de morsdoodverklaarde industrietak van de printfotografie de slingers al ophangen. Uitgerekend in een tijd waarin mensen meer digitaal fotograferen dan ooit, is Polaroid aan een verrassende wederopstanding bezig. Grootste klanten: jongeren. ‘Voor teenagers die zijn geboren in een digitale wereld met touchscreens en camera’s op hun telefoon, is het magisch om een klein apparaatje te bezitten waarmee ze een foto kunnen afdrukken,’ zegt Scott Hardy, de huidige ceo. Hij refereert aan het succes van de ZIP, een handzaam, cartridgeloos printertje dat, gebruikmakend van Polaroids ZINK-papier dat de inkt bevat, foto’s van de smartphone af kan drukken. Uiteraard worden de plaatjes omlijnd door het klassieke Polaroid-kader.
Zweem van nostalgie
De eens veronachtzaamde digitale technologie is inmiddels de kracht van het bedrijf. Samenwerking met online communities en ontwerpers van buiten het bedrijf leidt tot nieuwe producten die gebruiksgemak paren aan een zweem van nostalgie, zoals de Cube, een GoPro-achtige camera met het formaat van een fikse dobbelsteen en de Snap en de SocialMatic, twee digitale cameraatjes die de kieken direct kunnen afdrukken. Het assortiment, dat tevens videocamera’s, mobiele telefoons, tv’s en tablets omvat, wordt binnenkort uitgebreid met drones en 3d printers voor op de keukentafel. Het risico van al deze activiteiten wordt gespreid door partnerships met fabrikanten die de Polariod-producten in licentie maken. ‘We zijn niet langer die grote, verticaal opererende onderneming die wereldwijd filmfabrieken en duizenden medewerkers heeft,’ zegt Hardy die Polaroid, niet gehinderd door enige onbescheidenheid, als ‘conservatoren van innovatie’ omschrijft. Exacte financiële cijfers maakt het bedrijf niet bekend. De jaarlijkse omzet bedraagt inmiddels naar schatting meer dan zeshonderd miljoen dollar. Grootste nadeel van de herrijzenis van Polaroid: de terugkeer van de morsige mannetjes die in restaurants je dinertje komen verstoren met een bosje verwelkte rozen en het aanbod om voor 5 euro een instantfoto te maken.