Achteraf kunnen ze zich wel voor de kop slaan, de ondernemers die de tijdgeest en de trends niet aanvoelden waardoor ze een miljoenendeal lieten lopen. Faillissementsdossier publiceert een serie over de Domste Zakelijke Beslissingen Ooit Genomen. In deze aflevering: hoe Ron Wayne 10 procent Apple aandelen verkocht voor 800 dollar (huidige waarde 50 miljard dollar).
Oprichtingscontract
Ron Wayne tekende het eerste Apple logo, stelde de samenwerkingsovereenkomst met Steve Jobs en Steve Wozniak op en schreef de gebruiksaanwijzing voor de Apple 1: de innovatieve, met de hand gebouwde computer die in juli 1976 voor $ 666,66 in de verkoop ging. Van dit apparaat zijn nog enkele tientallen exemplaren over, waaronder zes werkende. Af en toe duiken ze op veilingen op, in 2014 kocht het Henry Ford Museum in Michigan een Apple 1 aan voor $ 905.000. Drie jaar eerder ging het originele oprichtingscontract voor $ 1,6 miljoen van de hand. Wayne, die op 1 april 1976 samen met Jobs en Wozniak Apple Computer oprichtte, treurt er niet om. ‘Ik verspil mijn tijd niet aan frustraties over zaken die niet goed uit zijn gepakt,’ zegt hij steevast tegen de incidentele gasten die hij ontvangt in zijn bescheiden woning in Pahrump, een woestijnstadje tussen Death Valley en Las Vegas. Wayne, 82 jaar inmiddels, opereerde als een soort vaderfiguur voor Wozniak en Jobs. ‘Ik was veertig en deze knapen waren ergens in de twintig, het waren wervelwinden.’
‘Mijn redenen zijn nog steeds valide’
Jobs, die hij kende van Atari waar ze beiden werkten, vroeg Wayne advies te geven over het plan dat hij met Wozniak had bedacht om computers geschikt te maken voor persoonlijk gebruik. De gesprekken resulteerden in de start van een bedrijfje waarvan Wayne tien procent van de aandelen kreeg. Twaalf dagen na het zetten van zijn handtekening verkocht hij zijn aandelen weer aan de medeoprichters, voor $ 800. ‘De redenen die ik had, komen me ook vandaag nog als zeer valide voor,’ zegt hij. Jobs had net Apple’s eerste grootste deal binnengehaald: computerketen The Byte Shop wilde vijftig computers inkopen. Om de apparaten te fabriceren, moest de piepjonge onderneming $ 15.000 lenen. Wayne durfde het niet aan, hij vertrouwde The Byte Shop niet. Als de keten niet of te laat zou betalen, was hij de klos. ‘Jobs en Wozniak had nog geen cent om hun kont te krabben maar, ik had een eigen huis, een bankrekening, een auto.’
Afstand van rechten
Hij vertelde de twee Steves dat hij zou blijven helpen waar hij kon maar dat hij op papier geen partner meer wilde zijn. Een paar maanden later deed hij in ruil voor $ 1500 afstand van al zijn rechten. Apple groeide uit tot een van ’s werelds meest waardevolle bedrijven. Wayne’s tienprocentsaandeel zou tegenwoordig goed zijn voor een slordige 50 miljard dollar. ‘Ik ben een voetnoot in de geschiedenis van anderen,’ concludeert Wayne die leeft van de sociale zekerheid en een handeltje in munten en postzegels.