De slepende faillissementsprocedure rond Purdue Pharma, de Amerikaanse producent van het pijnmiddel OxyContin, heeft deze week een beslissende wending gekregen. Een federale faillissementsrechter heeft namelijk het nieuwste herstructureringsplan officieel goedgekeurd, waarmee een einde moet komen aan duizenden claims die het bedrijf én de eigenaar-familie, de Sacklers, jarenlang achtervolgden.
Het goedgekeurde akkoord verplicht leden van de Sackler-familie om in de komende vijftien jaar tussen de 6,5 en 7 miljard dollar bij te dragen. Het grootste deel van dat geld gaat rechtstreeks naar Amerikaanse staten, lokale overheden en andere publieke instanties die de middelen willen inzetten voor de aanpak van de vernietigende opioïdencrisis. Die crisis wordt in de VS sinds 1999 in verband gebracht met ongeveer 900.000 doden.
Een nieuw akkoord na ingrijpen van het hooggerechtshof
De regeling vervangt een eerdere schikking die vorig jaar door het Amerikaanse hooggerechtshof werd verworpen. Die eerdere versie zou de Sacklers te ruime bescherming bieden tegen toekomstige civiele claims – bescherming waarvoor ze zelf geen faillissement hadden aangevraagd. In de nu goedgekeurde constructie kunnen partijen die niet deelnemen aan het akkoord, de familie nog steeds voor de rechter dagen.
Opvallend is dat de familie al zeven jaar geen directe rol meer speelt in het dagelijks bestuur van Purdue. Desondanks draagt het akkoord verstrekkende gevolgen: de Sacklers verliezen formeel het eigendom van het bedrijf en mogen wereldwijd geen opioïden meer produceren of verkopen. De onderneming krijgt bovendien een nieuwe naam, Knoa Pharma, en wordt omgevormd tot een organisatie met een ‘public interest’-missie gericht op bestrijding van verslaving en misbruik.
Vergoedingen voor slachtoffers en openbaarmaking van interne documenten
Een deel van het geld wordt apart gehouden voor individuele slachtoffers: mensen die OxyContin voorgeschreven kregen, of hun nabestaanden. Zij moeten aantonen dat ze het middel daadwerkelijk hebben gebruikt om in aanmerking te komen voor compensatie. Afhankelijk van duur en omstandigheden van het gebruik kunnen uitbetalingen variëren, doorgaans rond 8.000 tot 16.000 dollar, met uitkeringen die naar verwachting volgend jaar plaatsvinden. In totaal is voor deze groep tot 865 miljoen dollar beschikbaar.
Daarnaast heeft Purdue zich verplicht een omvangrijk archief aan interne documenten openbaar te maken. Deze stukken kunnen inzicht geven in hoe het bedrijf jarenlang zijn opioïden promootte en monitorde – een onderwerp dat in talloze rechtszaken centraal stond.
Jarenlange strijd nadert afronding
De goedkeuring brengt een einde in zicht aan een juridisch traject dat begon toen Purdue in 2019 faillissementsbescherming aanvroeg om een stortvloed aan claims op te vangen. Twee jaar later werd al een eerste schikking bereikt, maar het ingrijpen van het hooggerechtshof gooide het proces opnieuw open. Het huidige plan kreeg vrijwel unanieme steun: volgens Purdue stemde meer dan 99% van de schuldeisers in met de herstructurering. Alleen enkele individuele gedupeerden uitten tijdens de laatste hoorzitting nog bezwaren, veelal omdat zij de compensatie ontoereikend vonden.
Overheden, waaronder 55 procureurs-generaal, benadrukten juist dat het akkoord cruciaal is om eindelijk middelen vrij te spelen voor verslavingszorg, preventie en herstelprogramma’s. Volgens velen markeert de schikking daarmee niet alleen het slotstuk van de complexe faillissementsprocedure, maar ook een symbolische stap in de bredere poging om de Amerikaanse opioïdencrisis te beteugelen.